De Berenice wordt op 21 juni 1940 getorpedeerd door de Duitse U-65 in de golf van Biskaje.
Het onderstaande relaas van www.ogs.nl geplaatst door Jos Rozenburg.
De aanval op de Berenice
Het vrachtschip Berenice (kapitein Adrianus Johannes Huijgens) maakt in het voorjaar van 1940 een reis van Amsterdam naar Bourgas (Bulgarije). Tijdens de terugreis naar Nederland ligt het schip op 9 mei in de haven van Duinkerken, als daar de volgende dag het nieuws van de Duitse invasie in Nederland bekend wordt. De Berenice wordt door de Franse autoriteiten via andere havens terug naar Bordeaux gestuurd, waar de gemengde lading magnesium, wijn en aardappelen wordt uitgeladen. De bemanning schildert het schip daarna in camouflage kleuren.
Het schip ligt nog altijd afgemeerd in Bordeaux als op 19 juni 1940 de regering van Frankrijk in onderhandeling is met Nazi Duitsland over overgave van het land. In de haven liggen nog een aantal Nederlandse schepen, het vrachtschip Orpheus, de coasters Nettie, Ary Scheffer en de sleepboot Seine. Vanwege de dreigende capitulatie bestaat het risico dat de schepen snel zullen worden geïnterneerd door de Duitse bezetters, en daarom verlaten de schepen de haven van Bordeaux in de middag van 19 juni. De Berenice heeft 25 bemanningsleden en embarkeert 22 passagiers, voornamelijk Nederlandse en Belgische vluchtelingen. Onder de passagiers bevinden zich o.a. de dichter Hendrik Marsman en zijn vrouw, en de schilder Tjerk Bottema. In opdracht van de autoriteiten ankeren ze daarna eerst nog in de monding van de rivier Gironde.
De schepen vertrekken uiteindelijk in een klein konvooi richting Falmouth (VK) in de middag van 20 juni, maar gedurende de nacht verliezen ze elkaar uit het oog door opkomende mist. Alleen de Berenice en de Nettie blijven binnen elkaars zicht.
Kort na zonsopkomst op 21 juni wordt de Berenice ontdekt door de patrouillerende Duitse onderzeeboot U-65 (Kapitän leutnant Hans-Gerrit von Stockhausen). Die schaduwt het schip voor korte tijd en vuurt daarna drie torpedo’s af. De Berenice wordt in de midscheeps geraakt en zinkt binnen drie minuten weg, waarbij 38 mensen omkomen, waaronder derde stuurman Landeweerd.
De coaster Nettie is getuige van de aanval en weet negen overlevenden uit het water te redden, waaronder slechts één passagier. De kapitein is zwaar gewond en overlijdt later die dag aan boord van de Nettie. De volgende dag, op 22 juni, bereikt de Nettie de haven van Falmouth en zet daar de overlevenden aan wal.
Bron: Nationaal Archief Den Haag, archiefinventaris 2.12.30/2.16.31/2.16.32/2.16.40/2.16.54/2.06.084; Nederlands Instituut voor Militaire Historie; Website Duitse onderzeeboten in WW2 http://www.uboat.net
Geplaatst door Jos Rozenburg op 23 december 2018 op www.ogs.nl
Terug naar monument Velsen Plein 1945.
Genealogische gegevens.
Jacobus is zeer waarschijnlijk de zwager van Dirk Scholtsz die met Willy Landeweerd huwde.
Jacobus was ongehuwd.
De ouders van Jacobus zijn Willem Landeweerd, Waterschout, geboren Zutphen 11-05-1877, overleden Haarlem 07-01-1945. Huwde Amsterdam 01-05-1902 Jacoba Helena Swaneveld, geboren Amsterdam 11-04-1879, overleden Velsen 13-01-1955.