1940 - 1945 Bombardementen op Velsen, havens en Hoogovens
Velsen, de havens en Hoogovens waren sinds het begin van de oorlog regelmatig doelwit van bombardementen door de geallieerden. Op www.bunkerinfo.nl treft u een lijst aan van de bombardementen op Velsen/IJmuiden en de gevolgen daarvan. Deze lijst is ook te vinden in het boek "Een gemeente in oorlogstijd Velsen 1940-1945 ". Onderaan deze lijst in het boek wordt extra vermeld dat het aantal slachtoffers waarschijnlijk hoger ligt dan het aantal van 31 wat in deze lijst genoemd wordt. Dat is juist, het aantal dodelijke slachtoffers van bombardementen op Velsen ligt aanzienlijk hoger.
Minstens 68 Nederlanders en 2 Rijksduitsers kwamen om. De geallieerden leden ook verliezen bij deze bombardementen. Het exacte aantal slachtoffers is mij (CB) nog niet bekend. De bezetter, Kriegsmarine, FLAK bemanning etc. had minstens 50 slachtoffers te betreuren bij deze bombardementen.
Hieronder de lijst met Nederlandse slachtoffers die we een naam hebben kunnen geven.
1941
7 april 1941. De heer Willem Cornelis Kroesbeek overleed op 09-04-1941 als gevolg van dit bombardement op Hoogovens.
21 augustus 1941. De heer Andries Bloem gepensioneerd zeeloods.
24 augustus 1941. Cornelis Suwerink en zijn vrouw Henriëtte Suwerink-de Boer overleden door een bominslag op hun huis aan de Koningin Wilhelminakade 83.
1942
2 september 1942. Om 11:59 uur twee slachtoffers en om 15:03 uur vier slachtoffers op het Hoogoventerrein. Geen aanwijzingen kunnen vinden in de overlijdensregisters van de gemeenten Velsen en Beverwijk. Op de lijst met slachtoffers die Hoogovens op 15 januari 1943 opgesteld heeft zijn geen slachtoffers op 2 september 1942 vermeld.
6 september 1942. Jan Hofmann 1e man Martin Staalfabriek bombardement op Hoogovens IJmuiden.
12 september 1942. Twee slachtoffers op het Hoogoventerrein. Geen aanwijzingen kunnen vinden in de overlijdensregisters van de gemeenten Velsen en Beverwijk. Op de lijst met slachtoffers die Hoogovens op 15 januari 1943 opgesteld heeft zijn geen slachtoffers op 12 september 1942 vermeld.
22 september 1942. Bij dit bombardement op het terrein van de Hoogovens kwamen 4 medewerkers van Hoogovens om, te weten: J.L. Adrichem en F.J. van der Meij uit Beverwijk en P.A. Fleer en W.A. Oldenburg uit Velsen. Zij staan vermeld op het Hoogovenmonument aan de Wenckebachstraat.
De overige 3 slachtoffers zijn niet op het Hoogovenmonument vermeld. Zij waren in dienst bij de buitenfirma NV Gewapend Betonbouw "De Kondor" uit Amsterdam. Het zijn: Adrianus Petrus van Hoof en Geert Kampen beide uit Velsen en Cornelis Johannes Tromp uit Castricum.
27 november 1942. Bij dit bombardement op het Hoogoventerrein vielen er vijf slachtoffers. Zij zijn niet vermeld op het Hoogovenmonument aan de Wenckebachstraat. Bij buitenfirma "Gebr. Bilder", metselaars uit IJmuiden was in dienst Hendrikus Arnoldus Linders. Bij buitenfirma NV Gewapend Betonbouw "De Kondor" uit Amsterdam was in dienst Wilhelmus Johannes Hansen en Willem Geijs. Kapper Erich Wilhelm Steinhäuser uit Alkmaar en Rijstpeller Fritz Paul Ernst Steffens uit Zaandam werden als Rijksduitser verplicht om dienst te nemen bij de LBD, de Luchtbeschermingsdienst. (Zie ook: archief Tata Steel TaCoHo2162).
1943
9 januari 1943. Negen slachtoffers vielen op het Hoogoventerrein en zijn vermeld op het monument aan de Wenckebachstraat. Dit zijn: Gerardus.H. Boer, Theodor Gebauer, Jan Hilberts, Jan Huider, Petrus de Graaf, Franz H. Palmen, Theodorus G.P. Stam, Johannes A. Verschuren, Tjalling de Wit, Daarnaast valt waarschijnlijk nog 1 burgerslachtoffer te betreuren, J.J. Krab.
In het boek Hoogovens IJmuiden 1918 - 1968 van Joh. de Vries is op blz 507 vermeld dat er ongeveer 1.000 maal luchtalarm is gegeven gedurende de oorlog. In noot nr. 3. onderaan deze blz staat: 3. "Hoogovens tijdens de oorlog", in: Samen(1955), blz. 76 e.v. Brief Hoogovens aan Bevollmächtigte, 17.6.1943, in doss.149, meldt tot dan 22 doden. Vgl. details in doss. Luchtaanvallen tweede wereldoorlog.
Dit totaal van 22 doden t.g.v. luchtaanvallen bestaat naar mijn mening (CB) uit 14 medewerkers van Hoogovens én 8 personen die werkzaamheden op het Hoogoventerrein verrichten. Deze laatste 8 slachtoffers, gevallen op 22 september en 27 november 1942, zijn niet vermeld op het Hoogovenmonument aan de Wenckebachstraat.
2 mei 1943. PEN Centrale. Drie slachtoffers met vraagteken dit dient 3 mei te zijn.
3 mei 1943 PEN Centrale. Wilhelm Cöhrs, Gerrie Schalk, Jan Schalk.
14 mei 1943 PEN Centrale. Bombardement om 10:45. Er wordt aangegeven dat er 4 dodelijke slachtoffers zijn en 20 gewonden. De namen van 3 directe slachtoffers zijn:
Johannes Anselmus Eggelaar en Roelof de Jong uit Utrecht en Jan Willem van Schaik uit Zuilen.
De PEN Centrale en Hoogovens werden op 14, 16 en 17 mei gebombardeerd Johan Wilhelmus van Gaalen overleed nadat hij in Zeist opgenomen was voor behandeling aan de die dagen opgelopen bom-psychose.
1944
26 maart 1944. Het bombardement op de Schnellbootbunker vond plaats van 13:30 tot 14:45 door 390 bommenwerpers die ruim 600 ton bommen afgeworpen hebben. Er waren 8 Nederlandse slachtoffers te betreuren. Bij de Kriegsmarine vielen 12 doden en bij de FLAK (Flugzeug Abwehr Kanone) vielen 7 doden naast een aantal vermisten. Bron: Oorlogsstorm over zee en Havens. IJmuiden 1939-1946 van Ger van der Burg,hoofdstuk 23
Cornelis Pat, Josef Th. de Haan, Frederikus Chr. Cottaar, Klaas Sikkes, Louis Nieuwenhoff, Nitie Mardjan, Cornelis Hof, Cornelis Joh. van der Wateren.
24 augustus 1944. Het tweede bombardement vond plaats op 24 augustus 1944 van 14:26 tot 14:29 door 22 Lancasters die in totaal 119 ton bommen afgeworpen hebben waaronder de Tallboys. Er vielen minstens 21 Nederlandse slachtoffers en de bezetter had 8 doden te betreuren. Bron: Oorlogsstorm over zee en Havens. IJmuiden 1939-1946 van Ger van der Burg,hoofdstuk 23
Afgaande op de overlijdensakten in de burgerlijkestand van Velsen ben ik (CB) van mening dat er bij het tweede bombardement niet 21 maar minstens 29 Nederlandse slachtoffers te betreuren zijn. Een onbekend aantal zwaargewonde slachtoffers is alsnog overleden. Hieronder de namen tot nu toe.
Bij het tweede bombardement op de Schnellbootbunkers zijn er minstens 29 Nederlandse slachtoffers te betreuren.
Hieronder de namen tot nu toe:
Cornelis Lambertus Boogaard, Nin Do Chow, Korving Dijkhuizen, Jacob van der Duijn Schouten,
Quirinus Duindam, Hendrik van Eden, Joseph Johannes Freijer, Johannes Heilig, Nicolaas van der Hooft, Dirk Kooistra, Johannes Kooiman, Gerardus Johannes Kroon, Frederik willem Landman, Cornelis Langbroek, Riemert Moleman, Jens Klostergård Nielsen Kokholm, Gerrit Schaap, Josina Schenk, Pieter Schipper, Gerrit Sint,
Pieter Johannes Stil, Egbert Teunis, Leendert Jacob van der Valk, Jacob Visser,
Klaas Visser, Jan van Vliet, Anthonie Vooijs, Frits de Vries,
Dirk Woord.
15 december 1944. Die middag om 15:10 werd Schnellbootbunker 1 nogmaals bestookt met bommen en verwoest. Ook een schip van de Kriegsmarine moest het ontgelden en zonk. Hierbij kwamen Philip Prins en 9 opvarenden om het leven. In de opgave met overleden Duitsers in Noord-Holland van Jan Heij is aangegeven dat er 10 Duitsers zijn omgekomen bij dit bombardement.
Hieronder de namen van alle slachtoffers van de bombardementen in alfabetische volgorde.
- Jan Lourentius Adrichem
- Andries Bloem
- Gerardus Hendricus Boer
- Henriëtte Suwerink - de Boer
- Cornelis Lambertus Boogaard
- Nin Do Chow
- Wilhelm Cohrs
- Frederikus Christianus Cottaar
- Korving Dijkhuizen
- Jacob van der Duijn Schouten
- Quirinus Duindam
- Hendrik van Eden
- Johannes Anselmus Eggelaar
- Petrus Andreas Fleer
- Joseph Johannes Freijer
- Johan Wilhelmus van Gaalen
- Theodor Gebauer
- Willem Geijs
- Petrus de Graaf
- Josef Theodoor de Haan
- Wilhelmus Johannes Hansen
- Johannes Heilig
- Jan Hilberts
- Stanley Godfrey Hill
- Cornelis Hof
- Jan Hofmann
- Adrianus Petrus van Hoof
- Nicolaas van der Hooft
- Johannes Huider
- Roelof de Jong
- Geert Kampen
- Jens Klostergård Nielsen Kokholm
- Johannes Kooiman
- Dirk Kooistra
- Gerardus Johannes Kroon
- Frederik Willem Landman (Pauwels)
- Cornelis Langbroek
- Hendrikus Arnoldus Linders
- Nitie Mardjan
- Frederikus Johannes van der Meij
- Riemert Moleman
- Louis Nieuwenhoff
- Wilhelmus Antonius Oldenburg
- Franz Heinrich Palmen
- Cornelis Pat
- Philippus Cornelis Prins
- Gerrit Schaap
- Jan Willem van Schaik
- Gerrie Schalk
- Jan Schalk
- Josina Schenk
- Pieter Schipper
- Klaas Sikkes
- Gerrit Sint
- Theodorus Gerardus Petrus Stam
- Fritz Paul Ernst Steffens
- Erich Wilhelm Steinhäuser
- Pieter Johannes Stil
- Cornelis Suwerink
- Egbert Teunis
- Cornelis Johannes Tromp
- Leendert Jacob van der Valk
- Johannes Adrianus Verschuren
- Jacob Visser
- Klaas Visser
- Jan van Vliet
- Anthonie Vooijs
- Frits de Vries
- Cornelis Johannes van der Wateren
- Tjalling de Wit
- Dirk Woord