Kaart en Google-Maps van het Cimetière de la Madeleine.
Het graf van Leo ligt rechtsboven op vak O rij 3 nummer 59
Bron: de oorlogsgravenstichting

 

Leonardus is omgekomen bij een zwaar bombardement op Amiens op 27 mei 1944 op het Gare du Nord, trésorerie et ravitaillement général, 202 burgerslachtoffers zijn er bij dit bombardement gevallen.

Hij ligt begraven op het Cimetière de la Madeleine, Rue Saint-Maurice 474 Amiens. Op dit kerkhof treft u ook de graftombe van Jules Verne (Nantes 1828 - Amiens 1905) aan.

 

Tussen de documenten van de Oorlogsgravenstichting die liggen bij het Nationaal Archief treffen we de Franse overlijdensakte aan.
De tekst vertaald:    Op zevenentwintig mei negentienhonderd vierenveertig, negentien uur dertig minuten, stierf rue Jules Barni Léonhard KOLK, wonende te Amiens, rue Lamartine 1 bis geboren te Beverwyk (Holland), op 22 april 1920, betonwerker, zoon van ••• Kolk en ••• de Groot, zonder verdere gegevens; alleenstaand. Opgemaakt op 1 juni negentienhonderdvierenveertig vijftien uur en vijf minuten, op verklaring van Robert Jiet, vierentwintig jaar oud, tolk, wonende te Amiens, rue Debray 18, die, na het gelezen te hebben, met ons tekende: Libert Devilo Delouard, plaatsvervanger van het gebied van Amiens, griffier bij delegatie. (Volgen handtekeningen) Voor gewaarmerkt afschrift afgeleverd op eenentwintig april negentienhonderddrieënvijftig. Getekend door de gedelegeerde van de burgemeester van Amiens.

De Oorlogsgravenstichting onderzocht de beweegredenen van de oorlogsslachtoffers. Zijn zij vrijwillig of gedwongen naar Duitsland of elders gegaan om te werken voor de bezetter van Nederland.

Zijn zus Maria Helena (1911) verklaart in maar 1956 het onderstaande over Leonardus van der Kolk: "Na reeds op 24-9-1941 verplicht naar Duitsland te zijn gezonden, middels het Gewestelijk Arbeidsbureau te Beverwijk, is hij gevlucht en begin Mei 1944 vrijwillig naar Frankrijk gegaan, om aldaar te werken. Tengevolge van een bombardement is hij op 27-5-1944 te Amiens (Frankrijk) overleden."

Op verzoek van de oorlogsgravenstichting meldt het Arbeidsbureau Beverwijk op 15 april 1953: "Betrokkene is op 7 juli 1943 naar Duitsland vertrokken, Arbeitsamt Berlin. Of dit vrijwillig of gedwongen is geweest kan uit de mij ten dienste staande gegevens niet worden opgemaakt.  De directeur van het Gewestelijk Arbeidsbureau Bijkantoor Beverwijk".

Dit bovenstaande was de aanleiding om vast te stellen dat Leonardus "vrijwillig" voor de bezetter in Frankrijk is gaan werken en het lichaam van hem dus niet overgebracht kon worden naar Nederland. Het was echter alom bekend dat Hans van den Bergh, die zich bij de SS aangemeld had van februari 1943 tot september 1943 op het Bijkantoor Beverwijk werkte. Dit gebeurde in opdracht van de directeur van het GAB te Haarlem, omdat het GAB in Beverwijk niet voldoende arbeidskrachten uitzond. Van den bergh zat achter zijn bureau met zijn pistool op tafel. Op 19 november 1943 werd Van den Bergh door verzetsman Jan Bonekamp op de hoek Zeestraat-Baanstraat in Beverwijk geliquideerd. Bron: Bromsnor tussen de aardbeienvelden (2006) door archivaris Jan van der Linden.

Mijn persoonlijke mening is dat men in de jaren na de oorlog veel te lichtvaardig oordeelde over de beweegredenen van personen die in het buitenland werkzaam waren voor de bezetter. Voorbijgegaan werd aan het feit dat iederere jonge man verplicht werd om voor de bezetter te werken. In Nederland aan de Atlantikwall, in Duitsland voor de oorlogsindustrie, in Frankrijk voor de Atlantikwall, de bunkers en andere verdedigingswerken. Het alternatief was "onderduiken"...  Ook daar wordt lichtvaardig over gedacht. Wie verzorgt jou als je ondergedoken bent....  Het vertrek naar Frankrijk van Leonardus zie ik als het vluchten voor gedwongen arbeid in Duitsland waar dagelijks gebombardeerd werd door de geallieerden. Noord-Frankrijk leek daar een rustige plek bij. (Cor Bart)

In september 2021 hebben wij het graf van Leonardus bezocht. Zijn graf was vindbaar omdat de graven lagen op volgorde van datum van overlijden in de oorlog en het veld, rij en nummer is aangegeven op de website van de oorlogsgravenstichting. Er is een houtenkruis geplaatst maar niet van bijzondere kwaliteit omdat dat slechts voor een herdenking was enige jaren daarvoor. Leonardus verdient een ordentelijke grafdekking. We gaan onderzoeken hoe we dat kunnen bereiken. (Cor Bart).

 

Op de website http://lhistoireenrafale.lunion.fr/2014/05/27/27-mai-1944-deux-bombardements-sur-amiens/  lezen we (vertaling met Google-Translate):  De werf van Amiens werd op 27 mei 1944 voor het eerst aangevallen door twee 19 Havoc-formaties. Om 13:55 vielen de bommen op de wijk La Neuville-Saint-Acheul en braken branden uit in een vijftiental straten. Omstreeks 20.20 uur werd een nieuw alarm geactiveerd in de prefectuur van de Somme. Al snel klonken gewelddadige explosies in de wijk Gare du Nord, de voorstad van Noyon langs de rue Jules-Barni en de zijsporen bij de Dejean-kazerne. De Marauder en de Havocs zouden op deze dag volgens het rapport van de "Progress of the Somme" 146 doden en honderden gewonden hebben veroorzaakt.

 

Zie ook de website van de oorlogsgravenstichting

 

Genealogische gegevens.

Leonardus van der Kolk en Cornelis van der Kolk zijn neven.

De Grootouders van Cornelis en Leonardus zijn Pieter van der Kolk en Maria Magdalena Hamers.

De ouders van Leonardus zijn Hendricus van der Kolk, geboren Heemskerk 31-03-1879, overleden Velsen 30-01-1942. Huwde Beverwijk 23-04-1903 Pietertje Groot, geboren Abbekerk 14-09-1878, overleden Beverwijk 25-04-1949. Beide ouders begraven op het kerkhof van de Onze Lieve Vrouw van Goede Raadkerk te Beverwijk.

De broers en zussen van Leonardus zijn:

Petrus van der Kolk, geboren Wijk aan Zee en Duin 18-03-1904. Huwde Anna Paulowna 05-04-1932 Martha Jansen, geboren Neusz (Dld) 01-03-1909. Dochter van Nicolaas Jansen en Elisabeth Göring.

Catharina Maria van der Kolk, geboren Wijk aan Zee en Duin 18-07-1905, overleden Wijk aan Zee en Duin 05-08-1905.

Adrianus van der Kolk, geboren Wijk aan Zee en Duin 02-08-1909.

Maria Helena van der Kolk, geboren Wijk aan Zee en Duin 04-03-1911. Huwde Wijk aan Zee en Duin 28-08-1935 Petrus van Zutphen, geboren Wijk aan Zee en Duin 18-11-1907, ouders Jacobus van Zutphen en Cornelia Sofia Quist. De broer van Petrus, Cornelis Jacobus Maria van Zutphen is omgekomen in Rotenburg Hannover op 16-05-1945.

Catharina van der Kolk, geboren Wijk aan Zee en Duin 06-02-1917. Huwde Beverwijk 29-08-1940 Dirk Vonk, geboren Velsen 23-08-1910. Zoon van Douwe Vonk en Marretje Woord.

Levensloos kind van der Kolk, geboren Wijk aan Zee en Duin 12-03-1918.

Leonardus van der Kolk, geboren Beverwijk 22-04-1920, overleden Amiens 27-05-1944.